၁၀ တန်းကို ၉ နှစ်တိတိ နှစ်တိုင်းဖြေတဲ့လူ ဘယ်သူများရှိမလဲ ဆရာ စဥ်းစားကြည့်ပေါ့။
ဘဝရေးခက်၊ စစ်ရေးခက်တဲ့ကြားက ကြိုးစားနေတဲ့ လူငယ် (သို့မဟုတ်)
မိုဘိုင်းအိမ်မက်နဲ့ လဖြူ
(သူ့ကို ကျွန်တော် နိရိဥ္ဇရာ သတင်းဌာနမှာ စတွေခဲ့တာဖြစ်တယ်။ ကျွန်တော်နဲ့ ဆုံတဲ့အချိန်မှာ သူဟာ စစ်တွေမြို့ပေါ်မှာ ဖုန်းဆိုင် (မိုဘိုင်း) တစ်ခုဖွင့်ပြီး စီးပွားရေးလုပ်နေတဲ့ လူငယ်တစ်ဦး ဖြစ်နေပြီ။ စစ်တွေမြို့ပေါ်မှာ သူနဲ့ ကျွန်တော် မကြာမကြာ တွေ့ကြပေမယ့် သိပ်ပြီးတော့ ရင်းရင်းနှီးနှီးဆက်ခံမှုမျိုး မဟုတ်ဘဲ ဆရာတပည့် ဆက်ဆံမှုမျိုးသာ ရှိခဲ့ပါတယ်။ သူနဲ့ ကျွန်တော် နောက်ဆုံးတွေခဲ့တာကတော့ မြဝတီမြို့ တစ်နေရာမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ သူဟာ အရပ် မနိမ့် မမြင့်၊ အသားဖြူဖြူ လူရည်သန့်တစ်ယောက် ဖြစ်တယ်။ တစ်နေ့တော့ သူဟာ သူ့ဘဝဇာတ်အကြောင်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကျွန်တော့်ကို အွင်လိုင်းမှ တဆင့် ပြောပြခဲ့ရာနေ သူ့ဘဝဇာတ် အကြောင်းကို လူငယ်တွေ အားကျအတုယူစေဖို့ ရေးသားလိုက်ပါတယ်။)
ကျွန်တော့်နာမေ လဖြူပါ။ ကျွန်တော့်အဖေနာမေက ဦးမောင်ဝင်းလှိုင်၊ အမေ့နာမေကတော့ ဖြူချေလို့ ခေါ်ကြပါတယ်။ နာမေအရင်းကို ကျွန်တော်လည်း မသိပါဘူး။ ကျွန်တော့်အသက် ၃ နှစ်မှာ အမေဆုံးသွားပါတယ်။ အဖေကတော့ လိပ်စာဖျောက်သွားတာပေါ့။ ကျွန်တော့်ကို ဘယ်နေ့မွေးလဲ၊ ဘယ်အချိန် မွေးလဲ ဆိုတာကို ကျွန်တော်မသိပါ ဆရာ။ (ကျောင်းမှာတော့ အသက်မမီလို့ ၁၉၉၆ ခုနှစ်ပါ) ကျွန်တော့် မွေးတာကို ကျွန်တော်သိတာကတော့ ပေါက်တောမြို့ ဘဝမ်းဆရာတော်ကြီး ပျံတဲ့အချိန်လို့ပဲ သိရပါတယ်။ ကျွန်တော့် ဘဝအကြောင်းကို စပြောရင်တော့ မွေးကတည်းကနေ အဖေကိုလည်း မသိ၊ အမေလည်း မရှိပါခဲ့ပါဘူး ဆရာ။ ကျွန်တော်သိတတစကနေ အဒေါ်တို့ အဖွား၊ အဖိုးတို့ကို အမေ၊ အဖေလို့ ဘဲထင်ပြီး ကြီးပြင်းလာခဲ့ရတာပါ။ (ငယ်ဘဝအကြောင်းကို လဖြူပြောပြနေသောအချိန် နှာညှစ်သံ၊ ရှိုက်သံများကို ကျွန်တော် ကြားနေရသည်)
ကျွန်တော့် အမေနဲ့အဖေ ဘာဖြစ်သွားလည်းဆိုရင် အဖေက အရက်တွေ အရမ်းသောက်တယ်။ အမေနဲ့ ခဏခဏ ရန်ဖြစ်တယ်ပေါ့။ ဒီလိုနဲ့ အမေဟာ စိတ်တ္တဇတွေဖြစ်ပြီး နောက်ဆုံး ကင်ဆာရောဂါနဲ့ ဆုံးသွားတယ်လို့ သိရတယ်။ အမေသေတော့ အဖေဟာ အဲဒီတုန်းကနေ ရန်ကုန်ကိုသွားပြီးတော့ လိပ်စာဖျောက်သွားခဲ့တယ်။ (သည်အကြောင်းကို ပြောတဲ့အချိန် လဖြူ မျက်ရည်ကျနေသည်ဟု ကျွန်တော် ထင်သည်)
ကျွန်တော် ငယ်ငယ်ဆိုရင် မျက်လုံးရောဂါ အကြီးအကျယ် ဖြစ်ဖူးတယ်။ အဖွားက မရ၊ ရတဲ့နည်းတွေနဲ့ အစွမ်းကုန် ကုခဲ့ပါတယ်။ နောက်ဆုံးတော့လည်း ဒီအတိုင်း ပျောက်သွားတာပါပဲ။ ကျွန်တော်မှာ စိတ်ကူး တစ်ခုရှိတာကတော့ သိတတ်တဲ့အရွယ်ကနေ ပညာရေးကို စိတ်မဝင်စားခဲ့ပါဘူး။ ကျောင်းသွားမလား၊ လယ်ပြင်ကိုသွားမလားဆိုရင် လယ်ပြင်ကို သွားမယ်။ စာသင်မလား၊ စီးပွားရေးလုပ်မလားဆိုရင် စီးပွားရေးဘဲ လုပ်မယ်ပေါ့။
ကျွန်တော် ၉ တန်းစာမေးပွဲဖြေလို့ ပြီးတာနဲ့ ကျွန်တော်ကိုယ်ရင်ဝတ်ဖို့ စိတ်ကူးလာမိတယ်။ အိမ်ကလည်း မဝင်နဲ့ပေါ့။ ကိုယ်ရင်ဝတ်ရင် သီလသမာဓိတွေနဲ့ နေရတယ် ဘာညာပေါ့ ဆရာ။ အဲဒီမှာ ကျွန်တော့်အဖွားက ကျွန်တော်အမေ၊ ကျွန်တော့်အဖေလိုပါပဲ။ အဖွားက စန္ဒာရာမကျောင်းမှာ ရှင်ပြုပေးခဲ့တယ်။ ကျွန်တော့်ဘဝမှာ အဖွားကို အချစ်ဆုံးပါပဲ။ နောက် ကျွန်တော့် အရီးမတို့က ကျွန်တော့်ဘဝမှာ မမေ့ထိုက်တဲ့ လူတွေပေါ့။ (သူ့အဖွား သူ့အဒေါ်တို့အကြောင်းကို ပြောနေစဥ် လဖြူအသံ တိမ်ဝင်သွားခဲ့သည်)
စန္ဒာရာမဆရာတော်က စိတ်ထားကောင်းပြီးတော့ သီလသမာဓိလည်း ပြည့်စုံတယ်။ ရဟန်းဆိုရင်လည်း ရဟန်း ပျော်ရွှင်အောင် ဆောင်ရွက်ပေးတယ်။ ဆရာတော်က ကျွန်တော်ဆံချလို့ ပြီးတာနဲ့ လူထွက်မဲ့ကိုယ်ရင်တွေ ဆွမ်းမခံနဲ့ နောက်အေးဆေးကျမှာ ထွက်မယ်ဆို ထွက်လို့ပြောတယ်။ ဒီလိုနဲ့ စကားပြောဖြစ်ရင်း ဆရာတော်က စစ်တွေမှာ ဘ.ကကျောင်းမှာ တက်မလားဆိုတော့ တက်မယ်ပေါ့။
ကျွန်တော် ၉ တန်းအောင်တော့ စစ်တွေ မဟာကုသလ ဘ.က ကျောင်းမှာ ၁၀ တန်းတက်ဖြစ်တယ်။ ဆရာတော် အဆက်အသွယ်နဲ့ပေါ့။ ဒီကျောင်းမှာ မြောက်ဦး၊ ကျောက်တော်၊ ပုဏ္ဏားကျွန်း၊ မင်းပြား က အများကြီးဘဲ။ ကျွန်တော့် သူငယ်ချင်းတွေနဲ့ ဘဝတစ်ခုကို ဆုံခဲ့တယ်ပေါ့။ ကျွန်တော့်ဘဝမှာ မေ့လို့မရတဲ့ ဆရာတွေထဲ မဟာကု သလဆရာတော် ဦးခေမာစာရလည်း ပါတယ်ဆရာ။ ကျွန်တော်ဆယ်တန်းကျတော့ သူကဘာပြောလဲဆိုရင် ငါရှိသရွေ့ မင်းကျောင်းတက်နိုင်ရမယ်ဆိုတဲ့ အာမခံချက်ကို ပေးခဲ့တယ်။ ဆရာတော်က အင်္ဂလိပ်လိုလည်း အရမ်း ကောင်းတယ်။
ကျွန်တော်က မှတ်ဉာဏ်မကောင်းဘူး ဆရာ။ စာတစ်ပုဒ်ကို အခုဖတ်၊ အခုရ မနက်လည်းလင်းရော ကျွန်တော် မေ့သွားပြီ။ ကျွန်တော်မှတ်ဉာဏ်ကောင်းတာက သင်္ချာ။ သင်္ချာဆိုရင် ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် မိုးလင်းတဲ့အထိတောင် တွက်ခဲ့တဲ့ရက်တွေ ရှိတယ်။ တွက်လည်း တွက်နိုင်တယ် ကျွန်တော်။ ကျန်တဲ့ ပထဝီ၊ သမိုင်း၊ မြန်မာစာ၊ အင်္ဂလိပ်စာတို့ ဆိုရင် ဘာတစ်ခုမှ မရဘူး ကျွန်တော်။ သင်္ချာဆိုရင်တော့ ကြိုက်သလိုလာ။ နှုတ်ကျက် ကျက်သလို ရတယ်။
ဒီလိုနဲ့ ဆရာရေ …. ကျောင်းပိတ်တော့ သူငယ်ချင်းတွေ ရွာကို အသီးသီး ပြန်ကြတယ်။ ကျွန်တော်တို့ သူငယ်ချင်း ၄ ယောက် ကျန်ခဲ့တယ်။ ရည်မှန်းချက်တွေ အသီးသီးနဲ့ပေါ့ ဆရာ။ ကျွန်တော်ကတော့ စစ်တွေမှာနေပြီး ပညာလည်း ရမယ်၊ ငွေလည်းရမယ်ဆိုတဲ့ အလုပ်တစ်ခု လုပ်ဖို့ဘဲ စဥ်းစားခဲ့တယ်။ ဒီလိုနဲ့ ၂၀၁၃-၁၄ မှာ မိုဘိုင်းလောကထဲကို စဝင်ခဲ့တယ်။ ကျွန်တော့်ဝမ်းကွဲ အစ်ကိုဆိုင်မှာပေါ့ ဆရာ။ အဲဒီဆိုင် ၁၀ စုနှစ် တစ်စုကြာတဲ့အထိ ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင်နဲ့ လုပ်နေခဲ့တယ်။ အဲဒီအလုပ်ကပဲ ကျွန်တော်ကို လူတွေ သိလာတယ်။ ပေါင်းသင်းဆက်ဆံရေးတွေကို နားလည်လာခဲ့တယ်။ (လဖြူ အသံမှာ အားနှင့်မာန်နှင့်ဟု ထင်ရသည်)
ကျွန်တော့်စိတ်ကတော့ နည်းနည်းပြင်းတယ် ဆရာ။ ဆိုင်တစ်ဆိုင်မှာ လုပ်ပြီဆိုရင် အဆင်ပြေပြေ မပြေပြေ အဲဒီဆိုင်မှာ တစ်သက်လုံး လုပ်သွားမယ်။ ကျွန်တော် ကိုယ်ပိုင်ဆိုင်တစ်ခု ဖွင့်နိုင်မှ အဲဒီဆိုင်က ကျော်ပြီးတော့ သွားမယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ဆရာရေ ဟိုဆိုင်မှာ ဝင်လုပ်၊ ဒီဆိုင်မှာ ဝင်လုပ်ရင် လူတွေကလည်း အထင်မကြီးသလို၊ ယုံကြည်မှုလည်း မရှိပါဘူး။ ဒါကြောင့် လူတွေခေါ်ကြတယ်။ ကျွန်တော် ဘယ်မှ မသွားခဲ့ဘူး။ ဘာမှ မသိတဲ့အချိန်တုန်းက ကျွန်တော့်ကို လက်ခံထားခဲ့တာ။ ကျွန်တော် ပညာတွေတတ်ပြီးတော့မှ ထွက်မသွားချင်ပါဘူး။
အဲဒီလိုပဲ ဆရာ … ၁၀ စုနှစ် တစ်ခုကျော်အကြာ ကျွန်တော့် အသက် ၂၆နှစ်မှာ ကိုယ်ပိုင်ဆိုင်ဖြစ်တဲ့ LP ဆိုတဲ့ ဖုန်းဆိုင်တစ်ဆိုင် ဖွင့်နိုင်လာခဲ့တယ်။ LP ဆိုတာကတော့ ဆရာရေ…. ကျွန်တော့်နာမေပါပဲ လဖြူပေါ့။ LP ဆိုတဲ့ မိုဘိုင်းဆိုင်ကိုလည်း တစ်နှစ်အတွင်းမှာ လူသိ အများဆုံးနဲ့ အကောင်းဆုံး ဖွင့်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီလိုအချိန်မှာဘဲ နောက်ဆိုင်တစ်ဆိုင်လုပ်ဖို့ ကျွန်တော် စိတ်ကူးလာမိတယ်။ ကျွန်တော်တို့ သူငယ်ချင်း ၃ ယောက် ပေါင်းပြီးတော့ “အကင်” ဆိုင်တစ်ဆိုင် လုပ်ဖို့ စီစဥ်နေတုန်းမှာ ဆရာ။ စစ်ဆိုတဲ့ အရာက ကျွန်တော်တို့ဆီကို ရောက်လာခဲ့တယ်။ အကင်ဆိုင်ကို နာမေတောင် မပေးခဲ့ရပါဘူး။ (အတိတ်မှ ကြိုးစားအားထုတ်မှုတွေကို ပြန်လည်မြင်ယောင်ပြီး ပြောနေသလို လဖြူအသံက လွမ်းဆွေးဖွယ်)
LP ဆိုင်ကို ဖွင့်ခဲ့တာဟာ ကျွန်တော်ဘဝရဲ့ အအောင်မြင်ဆုံး တစ်ခု ဖြစ်ခဲ့တယ်။ ကျွန်တော့်ကို ဆရာတစ်ယောက်က ပြောဖူးတယ်။ ကျောင်းဆရာက စာပြဖို့ပဲ တတ်တယ်။ လက်သမားက လက်သမားအလုပ်ပဲ တတ်တယ်။ ကျွန်တော့်စိတ်ကူးထဲမှာတော့ ဖုန်းပြုပြင်ဖို့ တတ်ရမယ်ဆိုပြီးတော့ ဖုန်းဆိုင်၊ အကင်ဆိုင်တွေကို ထားခဲ့ပြီး ရန်ကုန်မြို့မှာ တစ်နှစ် ပညာသင်ခဲ့ပါတယ်။
အော်….. ၁၀ တန်းအောင်တာလား ဆရာ။ ကျွန်တော် ၂၀၁၃-၁၄ မှာ ဆယ်တန်း စဖြေတယ်။ ကျတယ် ဆရာ။ အဲဒီကနေ ၉ နှစ်အထိ ကျွန်တော် ၁၀ တန်းကို ဖြေခဲ့တယ်ဆရာ။ ကျွန်တော် ဘယ်တော့မှ ဇွဲမလျှော့ခဲ့ပါဘူး။ ၁၀ တန်းကို ၉ နှစ်တိတိ နှစ်တိုင်းဖြေတဲ့လူ ဘယ်သူများရှိမလဲ ဆရာ စဥ်းစားကြည့်ပေါ့။ (လဖြူ့ အသံဟာ ဘယ်တော့မှ အရှုံးမပေးတဲ့ တက်ကြွနေတဲ့ လူငယ်တစ်ယောက်ရဲ့ အသံဖြစ်တယ်)
ဒီလိုနဲ့ စစ်ပွဲက ပြင်းလာတော့ ကျွန်တော် ရခိုင်ကိုလည်း ပြန်လို့မရ ဖြစ်လာတယ်။ အဲဒီမှာ ကျွန်တော့်စိတ်ကူး တစ်ခု ရလာတယ်။ “ အဖေ” ဆိုတာပါပဲ။ ကျွန်တော် ၃ နှစ်သားအရွယ်ကနေ ကွဲကွာသွားတဲ့ အဖေ။ ငယ်ငယ်ကတော့ ပတ်ဝန်းကျင်က ပြောကြတယ်။ အဖေသေပြီလို့။ နောက်တော့ အဖေနဲ့ အဆက်သွယ် ရလာခဲ့တယ်။ အဖေ့ပုံ ဘယ်လိုရှိမလဲ။ အဖေ့ပုံစံတွေက ဘယ်လိုနေမလဲလို့ စိတ်ကူးမိနေခဲ့တာ။ ဒါကြောင့် ကျွန်တော် အဖေရှိတဲ့ မြဝတီကို ရွေးချယ်ခဲ့တယ်။ မြဝတီမြို့ဟာ နယ်စပ်မြို့လည်း ဖြစ်တယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံဖက်ကိုလည်း သွားပြီးတော့ အလုပ်လုပ်ကိုင်နိုင်တယ်။ မြဝတီမြို့ကလည်း အလုပ်အကိုင်တွေ ပေါတယ် ဆိုပြီးတော့ လာခဲ့တယ်။
အဖေနဲ့တွေဖို့ စဥ်းစားကြည့်မိတော့ ကျွန်တော်တွေ့ရဲမှာ မဟုတ်ဘူးလို့တောင် စဥ်းစားရင်း မျက်ရည်တွေ ကျမိ တယ်။ ကျွန်တော် အသက် ၂၈ နှစ်အရွယ် ဆရာ။ အဖေ့ကို ပထမဆုံးတွေ့ရမှာ ကျွန်တော်ရင်ထဲမှာ ဘယ်လိုခံစားရ မလဲ ဆရာ စဥ်းစားလို့ ကြည့်ပါတော့။ အဖေနဲ့ ကျွန်တော်တွေ့တော့ ညနေဘက် ဆရာ။ ကျွန်တော်လည်း မမှတ်မိဘူး ဆရာ။ အဖေကလည်း ကျွန်တော့်ကို မြင်တော့ တည်တည်ကြီးလေ။ (လဖြူ့အသံမှာ တိမ်ဝင်လိုက်၊ ပြန်ပေါ်လိုက်နှင့် တိမ်မဲရိပ်ထဲက လမင်းကြီးလို)
ကျွန်တော့်အသက် ၂၆ နှစ်မှာ အဖေနဲ့ တစ်ခါ အဆက်အသွယ် ပထမဆုံး ရခဲ့တယ်။ အဲဒီတုန်းက ကျွန်တော် မျက်ရည်တွေ ကျမိတယ် ဆရာ။ အဲဒီကနေ သြော် ငါ့မှာ အဖေရှိသေးတယ်ဆိုတဲ့ ခံစားမှုတွေကို သိလာရတယ်။ အဖေက အရက်သောက်တတ်တော့ မသောက်နဲ့တော့လို့လည်း တားရတယ်။ အခုတော့ အဖေနဲ့ ကျွန်တော်တို့ ဆက်ဆံရေးက ပုံမှန်လို ဖြစ်သွားပါပြီ။ ဒါပေမယ့် ဆရာရေ ကျွန်တော်နဲ့ အဖေ ဒီအသက်အရွယ်ရောက်မှ တွေ့ကြ တာ ပြန်ပြီးတော့ ဝေးကွာသွားမယ်ဆိုရင်တော့ ဆရာ ။ ဥပမာ— အဖေကလည်း ရခိုင်ကို မလာနိုင်၊ ကျွန်တော်က လည်း မြဝတီကို မလာနိုင် ဆိုရင်တော့ ပိုပြီး ခံစားကြရလိမ့်မေလို့ ကျွန်တော် ထင်ပါတယ်။
အခု ကျွန်တော် အလုပ် အဆင်ပြေပါတယ် ဆရာ။ ဘဝတွေ ဘယ်လိုပဲ ခက်ခဲပါစေလေ ဆရာ။ ကျွန်တော် တတ်ထားတဲ့ ပညာနဲ့ ကျွန်တော် ဘယ်နေရာမှာဖြစ်ဖြစ် အလုပ်ကတော့ ရနိုင်ပါတယ်။ ကိုယ်ပိုင်ဆိုင် မဟုတ်ရင် တောင်မှ။
တကယ်လို့ ကျွန်တော်တို့ ရခိုင်ကို ပြန်ရောက်ရင် အလုပ်တွေက အများကြီး ကြိုးစားရဦးမယ်။ အရင်က တစ်နာရီဆိုရင် အခု ၂ နာရီ ပိုလုပ်ရမယ်။ မုန်တိုင်းအလွန် ကာလတစ်ခုကို ဖြတ်သန်းရသလိုပေါ့ ဆရာ။ ရခိုင်ကို ရောက်ရင်တော့ ကျွန်တော် မိန်းမယူတော့မယ် ဆရာ။ ဘဝကို ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင် အေးအေးဆေးဆေး ဖြတ်သန်း မယ်ပေါ့ ဆရာ။ (လဖြူ့အသံဟာ အောင်မြင်လိုတဲ့ စိတ်အပြည့်နှင့်)
ကျွန်တော့် မိုဘိုင်းပညာလား ဆရာ…။ ကျွန်တော့်မိုဘိုင်း ပြုပြင်ပညာက ရခိုင်ပြည်အတိုင်းအတာနဲ့ ဆိုရင်တော့ တော့ပ်တန်း စာရင်း ဝင်နိုင်တယ်။ မြန်မာပြည်နဲ့ စာရင်တော့ အဲဒီလောက်ထိလည်း မဟုတ်သေးဘူးပေါ့ ဆရာရေ။
သြော်… ဆရာကို တစ်ခု ပြောရဦးမယ်။ ကျွန်တော့်မှာ တစ်ခြားတာဝန်တစ်ခုလည်း ရှိနေပြီ ဆရာ။ ကျွန်တော် မြဝတီကိုရောက်တော့ အဖေ့မှာ နောက်မိန်းမနဲ့ရတဲ့ ကျွန်တော့် ညီလေးတစ်ယောက် ရှိနေပြီ ဆရာ။ အသက် လေးငါးနှစ်အရွယ်ပါ။ အသားဖြူလေးနဲ့ ချစ်စရာ ကောင်းပါတယ်။ သူ့ပညာရေးအတွက်လည်း ကျွန်တော့်မှာ တာဝန်ရှိတယ်လေ။ အမေမတူပေမယ့် ကျွန်တော့်နဲ့ သွေးရင်းသားရင်းဟာ သူဘဲ မဟုတ်လား ဆရာ။ အစ်ကိုကြီး အဖအရာဆိုသလို ကျွန်တော် သူ့တွက် ကျွန်တော် စဥ်းစားရမယ်လေ။ ကျွန်တော့် အကြောင်းကတော့ ဒီလောက်ပါ ပဲ ဆရာ။
အေး …မင်းလည်း အောင်မြင်တဲ့ လူသားတစ်ဦး ဖြစ်လာပါစေ လဖြူ … ကျေးဇူးပါ ဆရာ….။
၂၀- ၁၂-၂၀၂၄
ဧကရာဇ်