တရုတ် ပိုးလမ်းမစီမံကိန်းက ဘယ်လောက်အရေးပါလဲ
အာရက္ခတိုင်းမ်စ် (၁၈နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၄ ခုနှစ်)
တရုတ်မှ ဆောင်ရွက်ချင်နေတဲ့ စီမံကိန်းတွေထဲကမှ ပိုးလမ်းမစီမံကိန်းဟာ ဒေသအလိုက် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုတွေ ဆောင်ရွက်နိုင်တဲ့ စီမံကိန်းဖြစ်တယ်လို့ စီးပွါးရေးလုပ်ငန်းရှင်တွေက ထောက်ပြကြပါတယ်။
ပိုးလမ်းမစီမံကိန်းက အစိုးရအဆက်ဆက် အကောင်အထည်ဖော်လာခဲ့တဲ့ စီမံကိန်းဖြစ်ပြီးတော့ လက်ရှိ စစ်ကောင်စီ လက်ထက်မှာ စီမံကိန်းတွေ အကောင်အထည်ဖော်ဖို့အတွက် ကြန့်ကြာမှုတွေ ရှိနေခဲ့တာပါ။
လက်ရှိ ရက္ခိုင်ပြည်မှာ တိုက်ပွဲတွေကြောင့် ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေးတွေ လုပ်ဆောင်ဖို့ လိုအပ်နေပြီး တရုတ်ရဲ့ ပိုးလမ်းမစီမံကိန်းဟာလည်း တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းပါဝင်တယ်လို့ စီးပွါးရေးလေ့လာသုံးသပ်သူတစ်ဦးက အာရက္ခတိုင်းမ်စ်ကို ပြောပါတယ်။
သူက “ပိုးလမ်းမစီမံကိန်းအပေါ်မှာ ရက္ခိုင်ပြည် အနေနဲ့လည်း တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ပါဝင်နေတာ ဖြစ်ပြီးတော့ ဒီစီမံကိန်းက မြန်မာနိုင်ငံမှာရှိနေတဲ့ တိုင်းဒေသကြီးနဲ့ ပြည်နယ်တွေမှာ ဒေသအလိုက် ပြည်နယ်အလိုက် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုတွေကို ဆောင်ရွက်သွားနိုင်တဲ့ စီမံကိန်းတစ်ခုဖြစ်တဲ့အတွက် တကယ့်တကယ် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေအနေနဲ့လည်း ဒီလိုစီမံကိန်းကြီးတွေ အောင်မြင်မှ ကိုယ့်တိုင်းပြည် ကိုယ့်ဒေသ ကိုယ့်လူမျိုးက ဖွံ့ဖြိုးလာနိုင်မယ်ဆိုတဲ့ ခံယူချက်ရှိရင် ဒီစီမံကိန်းတွေ အောင်မြင်ဖို့အတွက် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သင့်တယ်။ အရင်က ကျနော်တို့ တိုင်းပြည်မှာ ဖွံ့ဖြိုးဖို့ နောက်ကျတဲ့ပြည်နယ်ဆိုတာ ဥပမာ ချင်းပြည်နယ်လောက်ပဲ ရှိတယ်။ လက်ရှိမှာတော့ ရက္ခိုင်ကလည်း ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေး ပြန်လည်ဆောင်ရွက်ဖို့အတွက် လိုအပ်တဲ့ ပြည်နယ်တစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့ပြီ။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်ပွါးနေတဲ့အတွက် ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေးဟာ မဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့တာ တော်တော်လေးကြာပြီ” လို့ ပြောပါတယ်။
စီမံကိန်းတွေဟာ နယ်မြေတည်ငြိမ်အေးချမ်းမှုကို ဦးစားပေးပြီး ဆောင်ရွက်ရမယ့် အခြေအနေ ဖြစ်တဲ့အတွက် တစ်နိုင်ငံလုံးအနေနဲ့ နယ်မြေတည်ငြိမ် အေးချမ်းမှု စိုးမိုးနိုင်မှသာ စီမံကိန်းကြီးတွေကို အကောင်အထည်ဖော်နိုင်မှာဖြစ်တယ်လို့ စီးပွါးရေး လုပ်ငန်းရှင်တွေက သုံးသပ်ပါတယ်။
ရက္ခိုင်ပြည်မှာ တရုတ်ရဲ့ စီမံကိန်းတွေ ပြန်လည်စတင်မယ်ဆိုပါက နှစ်ဖက်တိုက်ပွဲတွေကြောင့် အဆင်ပြေမှု ရှိ၊ မရှိကလည်း မေးခွန်းထုတ်စရာဖြစ်နေပါတယ်။
ရက္ခိုင်မှာရှိတဲ့ တရုတ်ရဲ့ ကျောက်ဖြူရေနက် ဆိပ်ကမ်းစီမံကိန်းဟာ ၂ နိုင်ငံ စီမံကိန်းကြီး တစ်ခုဖြစ်တဲ့အတွက် အာရက္ခတပ်တော် အနေနဲ့လည်း ဒီ စီမံကိန်းကို ထိခိုက်အောင် လုပ်ဖို့အတွက် တော်တော်ချိန်ဆရမယ့် အနေအထားဖြစ်တယ်လို့ သေနင်္ဂမဟာဗျူဟာ လေ့လာရေးအဖွဲ့မှ ဒါရိုက်တာ ဦးသိန်းထွန်းဦးက ပြောပါတယ်။
“အရင်ကတည်းက One Belt One Road မှာရော ကျောက်ဖြူက ရေနက်ဆိပ်ကမ်းအနေနဲ့ ထားထားတဲ့ လမ်းတစ်ကြောင်းပေါ့။ နောက်တစ်ကြောင်းက မန္တလေးကနေ ရန်ကုန်ကို ခွဲလာပြီးတော့ သီလဝါမှာ ထားထားတဲ့ လမ်းတစ်ကြောင်းရှိတယ်။ လောလောဆယ် လုံခြုံရေးအနေအထားအရ ရက္ခိုင်ဘက်က ကျောက်ဖြူနဲ့ပတ်သက်လို့ မေးခွန်းထုတ်စရာ ရှိသော်ငြားလည်း တကယ့် ၂ နိုင်ငံအကြား လက်မှတ်ရေးထိုးထားတဲ့ နိုင်ငံတော်အဆင့် စီမံကိန်းကြီး ဖြစ်တယ်။ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းပြောရရင် AA တောင်မှ ဒီဟာကို ခြိမ်းခြောက်မှုလုပ်ဖို့ အတော်ချိန်ဆရမယ့် အနေအထားမျိုးတွေ့တယ်။ တော်ရုံတန်ရုံ ဒါကို ထိခိုက်အောင်လုပ်ဖို့ သူတို့ တော်တော် စဉ်းစားရမယ့် အနေအထားပါ။ နောက်ဆုံး သူတို့အိပ်မက်ဖြစ်တဲ့ ခွဲထွက်မယ်ဆိုရင်တောင် ဒီဟာကြီး တစ်ခုလုံးကို သွားဖျက်လို့မရဘူး” လို့ ပြောပါတယ်။
ရက္ခိုင်ပြည်မှာ ရပ်နားထားတဲ့ ကျောက်ဖြူရေနက်ဆိပ်ကမ်းကို တရုတ်ဘက်က ပြန်လည်စတင်လာနိုင်ဖွယ် ရှိတယ်လို့ စီးပွားရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများက ထောက်ပြကြပါတယ်။
စစ်ကောင်စီရဲ့ တရုတ်ခရီးစဉ်မှာ စီမံကိန်းကိစ္စတွေ၊ မြေငှားရမ်းတာတွေကို လက်မှတ်ထိုး ဆွေးနွေးခဲ့ကြတဲ့ အတွက် ကျောက်ဖြူရေနက်ဆိပ်ကမ်းဟာလည်း ပြန်လည်စတင်လာနိုင်တယ်လို့ သုံးသပ်နေကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ NLD အစိုးရလက်ထက်က သဘောတူညီခဲ့ပြီးသား ဒီစီမံကိန်းစာချုပ်ကို အာဏာသိမ်း ကာလ ၃ နှစ်အကြာ ၂၀၂၃ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၂၆ ရက်က ကျောက်ဖြူရေနက်ဆိပ်ကမ်း လုပ်ပိုင်ခွင့် ပြင်ဆင်မှု ညှိနှိုင်းသဘောတူညီချက်ကို တရုတ် CITIC နဲ့ စစ်ကောင်စီဝန်ကြီးတွေက လက်မှတ်ထိုးခဲ့ပါတယ်။
NLD လက်ထက်က စာချုပ်မှာ ရေနက်ဆိပ်ကမ်းစီမံကိန်းအတွက် ရှယ်ယာခွဲဝေပိုင်ဆိုင်မှုက တရုတ်ကုမ္ပဏီ CITIC ဘက်က ၇၀ ရာခိုင်နှုန်း နဲ့ မြန်မာဘက်က ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းဖြစ်ပြီး စီမံကိန်းရဲ့ ပထမအဆင့်မှာ မြန်မာဘက်က ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုတန်ဖိုးက ၁ ဒသမ ၃ ဘီလီယံ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။
နောက်ဆက်တွဲ စာချုပ်အရ ရှယ်ယာခွဲဝေ ပိုင်ဆိုင်မှုကတော့ အရင်တုန်းက စာချုပ်အတိုင်းဖြစ်ပြီး စီမံကိန်းပထမအဆင့်ရဲ့ မြန်မာဘက်က ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုတန်ဖိုးကို ထည့်သွင်းပြောကြား ထုတ်ပြန်တာမျိုး မလုပ်ခဲ့ပါဘူး။
